Izazovi vaspitanja u jednoroditeljskim porodicama
Jednoroditeljske porodice u savremenom društvu su česta pojava, istraživanja kažu da Između 1/3 i ¼ svih porodica u svetu čine jednoroditeljske porodice. Ovaj tip porodica ima više zahteva kada je vaspitanje dece u pitanju, za razliku od potpunih porodica jer se suočavaju sa različitim teškoćama koje se u potpunim porodicama lakše prevazilaze. Problemi roditeljstva povezani su sa odsustvom drugog roditelja sa kojim bi se delile roditeljske odgovornosti, kao i obaveze oko domaćinstva, finansija, slobodnog vremena roditelja i sl. Biti samohrani roditelj je najčešće stresno i teško, oni se susreću sa više problema odjednom, od kojih su neki očekivani, a neki ne. U našoj praksi prepoznajemo da klijenti, koji su samohrani roditelji, postavljaju pitanje hoće li biti opušteni i imati osećaj kontrole nad sopstvenim životom.
Najčešće probleme jednoroditeljskih porodica čini teška ekonomska situacija u kojoj su se našli. Samohrani roditelji spadaju u teško zapošljivu grupu jer poslodavci znaju da imaju povećane potrebe i teško usklađuju radnu i porodičnu ulogu, pa se zato često i ne odlučuju na njihovo zapošljavanje. Pored ekonomske nestabilnosti tu su i problemi brige za decu, manjak slobodnog vremena koje roditelj i dete mogu zajedno da provedu, ali i manjak slobodnog vremena koje roditelj može da izdvoji za sebe, što često ima za posledicu emocionalnu iscrpljenost. Posledice razvoda i nedovoljno angažovanje drugog roditelja u odrastanju deteta, problemi nastali zbog roditeljeve nove veze sa novim partner(k)om, kao i narušavanje odnosa u proširenoj porodici, stvaraju dodatne poteškoće u funkcionisanju samohranog roditelja. Sa druge strane, izostaje podrška društva u funkconisanju jednoroditeljskih porodica jer programi podrške nisu prilagođeni njihovim potrebama. Samohrani roditelji ponekada, u preteranom pokušaju da svoje dete zaštite, postaju previše brižni i zaštitnički orijentisani. Ne vide svoje dete realno, ne prepoznaju razvojne faze, teško uspostavljaju granice poželjnog ponašanja, skloni su preteranom povlađivanju i popuštanju.
I pored ovih teškoća za samohrane roditelje je važno da nađu način kako da se najbolje brinu o svojoj deci, ali i o sebi. Roditeljstvo je stresno bez obzira da li učestvuju oba ili samo jedan roditelj u vaspitanju deteta. Važno je da samohrani roditelji prihvate da je određena količina stresa uvek deo roditeljstva, i da stres vide kao deo životne faze u kojoj se nalaze, a ne kao prepreku koja ih dodatno iscrpljuje.
Važno je znati da jednoroditeljske porodice nužno nemaju za posledicu negativne efekte na rast i razvoj deteta („nedostajala mu je očinska figura, zato ne poštuje autoritet“). Razvoj deteta zavisi od odnosa koji uspostavlja sa roditeljem bez obzira da li su uključena oba roditelja ili samo jedan. Deca iz jednoroditeljskih porodica mogu da ostvaruju bliske odnose sa drugima, partnerske odnose, da imaju visoka postignuća u obrazovanju i kasnije karijeri jednako kao i deca iz potpunih porodica.
Slobodno vreme koje roditelj provodi sa detetom ali i slobodno vreme roditelja u kojem zadovoljava svoje potrebe, takođe je jedan faktor koji može pozitivno ili negativno uticati na roditeljstvo. Roditelj koji je opterećen raznim poslovima (posao, domaćinstvo i sl.) može biti iscrpljen kako fizički tako i psihički i emocionalno. Da bi prevazišli ove teškoće roditeljima je važno da se organizuju tako što će odmeriti koji su prioriteti u funkconisanju njihove porodice i u skladu sa tim planirati svoje obaveze i aktivnosti u kojima učestvuju i roditelji i deca.
Zadovoljan roditelj je dobar roditelj
